Zmęczenie, wahania wagi, spadek nastroju, suchość skóry – objawy niedoczynności tarczycy są niespecyficzne i często przypisywane codziennemu stresowi, przepracowaniu czy pogodzie. To sprawia, że choroba potrafi przez wiele miesięcy rozwijać się niezauważenie, prowadząc do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Niedoczynność tarczycy to jedno z najczęściej występujących zaburzeń hormonalnych, a jednocześnie jedno z najczęściej ignorowanych.
Gdy objawy mylą się z codziennym zmęczeniem
Początek niedoczynności tarczycy może wyglądać jak zwykłe przemęczenie: trudności z koncentracją, senność, zmarznięcie nawet w ciepłym pomieszczeniu. Później dochodzą spowolnienie metabolizmu, przybieranie na wadze mimo braku zmian w diecie, zaparcia i uczucie ciągłego osłabienia. Objawy te narastają powoli, przez co wielu pacjentów nie kojarzy ich z chorobą – zamiast tego próbują „wziąć się w garść” lub szukają pomocy dopiero wtedy, gdy zaburzenia wpływają na codzienne funkcjonowanie. Niedoczynność tarczycy dotyka głównie kobiet, szczególnie po 30. roku życia, i często pozostaje niezdiagnozowana przez długi czas. Tymczasem wczesne wykrycie choroby może zapobiec wielu problemom, m.in. niepłodności, depresji czy powikłaniom sercowo-naczyniowym.
Zaburzenia nastroju i problemy z pamięcią
Tarczyca ma ogromny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Hormony tarczycy regulują nastrój, poziom energii i zdolność koncentracji. W niedoczynności często pojawiają się objawy przypominające depresję: obniżone samopoczucie, brak motywacji, drażliwość, spłycenie emocji. Pacjenci mogą mieć trudności z przyswajaniem informacji, zapominać o terminach, tracić orientację w czasie.
Co ważne, takie objawy często są leczone objawowo, bez uwzględnienia badań hormonalnych. W efekcie przyczyna problemów psychicznych nie zostaje zidentyfikowana, a pacjent otrzymuje wsparcie, które nie przynosi poprawy. Tylko kompleksowa diagnoza, obejmująca również poziom TSH i FT4, pozwala zrozumieć związek między psychiką a pracą tarczycy. Wdrożenie leczenia hormonalnego często przynosi wyraźną poprawę nastroju i funkcji poznawczych w ciągu kilku tygodni.
Fizyczne skutki niedoczynności tarczycy
Zaburzenia pracy tarczycy wpływają na niemal wszystkie układy organizmu. Skóra staje się sucha i szorstka, włosy wypadają garściami, a paznokcie łatwo się łamią. Mięśnie są osłabione, a tętno może być wyraźnie spowolnione. Kobiety zmagają się z nieregularnymi miesiączkami lub ich brakiem, a nieleczona choroba może prowadzić do trudności z zajściem w ciążę. Charakterystyczna jest też zmiana głosu – staje się niższy, bardziej matowy – oraz obrzęk twarzy i powiek.
W bardziej zaawansowanych przypadkach może dojść do tzw. obrzęku śluzowatego, spowolnienia reakcji psychicznych i bradykardii. Mimo wyraźnych objawów wiele osób nie łączy ich ze stanem hormonalnym – i właśnie dlatego tak ważna jest edukacja na temat roli tarczycy w organizmie. Regularne badania, zwłaszcza u osób z grup ryzyka, mogą uchronić przed długofalowymi skutkami tej często bagatelizowanej choroby.
